پرېزىدېنت بايدېن «ئۇيغۇر مەجبۇرىي ئەمگىكىنىڭ ئالدىنى ئېلىش قانۇن لايىھەسى» گە ئىمزا قويۇپ، رەسمىي قانۇنغا ئايلاندۇردى

يوللانغان ۋاقتى:2021-12-23| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى خەۋەرلەر د ئۇ ق غا ئالاقىدار خەۋەرلەر شەرقىي تۈركىستان خەۋىرى يېڭىلىقلار

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

«ئۇيغۇر مەجبۇرىي ئەمگىكىنىڭ ئالدىنى ئېلىش قانۇن لايىھەسى» ئامېرىكا پرېزىدېنتى جوۋ بايدېننىڭ ئىمزا قويۇشى بىلەن رەسمىي قانۇنغا ئايلاندى.

ئامېرىكا پرېزىدېنتى جوۋ بايدېن بۈگۈن، يەنى 23-دېكابىر پەيشەنبە كۈنى «ئۇيغۇر مەجبۇرىي ئەمگىكىنىڭ ئالدىنى ئېلىش قانۇن لايىھەسى» نى ئىمزالاپ، ئۇنى رەسمىي قانۇنلاشتۇردى.

ئاقساراينىڭ بۇ ھەقتە ئېلان قىلغان باياناتىدا مۇنداق دېيىلگەن:

«2021-يىلى 12-ئاينىڭ 23-كۈنى پرېزىدېنت خىتاينىڭ شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىدىن مەھسۇلات ئىمپورت قىلىشنى چەكلەيدىغان ۋە شۇنداقلا رايوندىكى مەجبۇرىي ئەمگەكتە مەسئۇلىيىتى بار چەتئەللىك ئەمەلدارلارنى جازالايدىغان 6256-نومۇرلۇق قانۇننى ئىمزالىدى.»

د ئۇ ق يەنە بىر قېتىم بېيجىڭ ئولىمپىك مۇسابىقىسىنى ئومۇمىييۈزلۈك بايقۇت قىلىشقا چاقىرىق قىلدى

يوللانغان ۋاقتى:2021-12-23| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى خەۋەرلەر د ئۇ ق غا ئالاقىدار خەۋەرلەر شەرقىي تۈركىستان خەۋىرى يېڭىلىقلار

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

ئاخبارات ۋاستىلىرى يەنە 43 كۈندىن كېيىن بېيجىڭدا باشلىنىدىغان قىشلىق ئولىمپىك مۇسابىقىسىنى ئومۇمىييۈزلۈك ياكى دېپلوماتىك بايقۇت قىلىش مەسىلىسىنىڭ كىشىلىك ھوقۇق، دېموكراتىيە ھەم غەرب قىممەت قارىشى نۇقتىسىدىن غەرب دۆلەتلىرى دۇچ كېلىۋاتقان ئېغىر سىناق بولۇۋاتقانلىقىنى ئىلگىرى سۈرۈشمەكتە. بۇ سىناقتىن زادىن قانچىلىك دۆلەتنىڭ ئۆتەلەيدىغانلىقى نامەلۇم. ئامېرىكا، ئەنگىلىيە، كانادا، ئاۋسترالىيە، يېڭى زېلاندىيە، لىتۋا، بېلگىيە، ئاۋىسترىيە قاتارلىق دۆلەتلەر 2022-يىللىق بېيجىڭ قىشلىق ئولىمپىك مۇسابىقىسىنى دېپلوماتىك بايقۇت قىلغان ياكى تۈرلۈك سەۋەبلەر بىلەن بۇ مۇسابىقىغا دۆلەت رەھبەرلىرىنى قاتناشتۇرمايدىغانلىقى بىلدۈرگەن بولسىمۇ، يەنە نۇرغۇن دۆلەتلەر ئېنىق پوزىتسىيە بىلدۈرۈشتىن ئۆزىنى قاچۇرىۋاتقان ياكى تەۋرىنىش ئىچىدە قالغان بىر ۋەزىيەتتە تۇرماقتا.

تۇتقۇندىكى پېنسىيونېر نىياز ناسىرنىڭ لاگېردىن جەسىتى چىققان

يوللانغان ۋاقتى:2021-12-21| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى جازا لاگېرلىرى خالىغانچە تۇتقۇن قىلىش خەۋەرلەر شەرقىي تۈركىستان خەۋىرى نۆۋەتتە دۇچ كېلىۋاتقان مەسىلىلەر يېڭىلىقلار

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

ۋاتىكان شەھىرىنىڭ ئىككى ھەسسىسى بىلەن تەڭ، 10،000 جىنايەتچى سىغىدىغان ئۈرۈمچى 3-تۈرمىسىنىڭ ئالدى كۆرۈنۈشى. 2021-يىلى 23-ئاپرېل.

ئائىلىسىدە 3 پەرزەنتى دۆلەت خىزمەتچىسى بولغان، ئۆزىمۇ ئاشلىق ئىدارىسىدىن پېنسىيەگە چىققان 78 ياشلىق نىياز ناسىر، لاگېردا ئېغىر كېسەل ھالىتىدىمۇ قويۇپ بېرىلمىگەن. خىتاي دائىرىلىرى ئۇنىڭ پەرزەنتلىرىنىڭ دادىسىنى كاپالەتكە قويۇپ بېرىش تەلىپى كەسكىن رەت قىلغان. نەتىجىدە 2018‏-يىلى تۇتۇپ كېتىلگەن نىياز ناسىرنىڭ ئۆتكەن يىلنىڭ ئاخىرى لاگېردىن جەسىتى چىققان.

توققۇزاقلىق بىر مۇھاجىرنىڭ رادىيومىزغا ئىنكاس قىلىشىچە، توققۇزاق ئاشلىق ئىدارىسىنىڭ پېنسىيونېرى نىياز ناسىر دېگەن كىشى 2018-يىلى 76 يېشىدا لاگېرغا ئېلىپ كىتىلگەن. خېلى بىر مەزگىلگىچە ئائىلىسى بىلەن كۆرۈشتۈرلمىگەن نىياز ناسىر 2018-يىلنىڭ ئاخىرلىرى ئائىلىسى بىلەن ئېكراندا كۆرۈشتۈرۈلگەن. دىيىلىشىچە، نىياز ناسىرنىڭ ئۈچ پەرزەنتى دۆلەت خىزمەتچىسى بولۇپ، ئۇلار دادىسىنىڭ ئېكراندىكى ھالىتىنىڭ بەكمۇ ئاجىز ۋە ناچار ئىكەنلىكىنى كۆرۈپ، ئۇنىڭ سالامەتلىكدىن ئەندىشىە قىلغان. ئۇلار دادىسىنىڭ ئائىلىدە تەربىيەلىنىشىنى تەلەپ قىلىپ كاپالەتكە قويۇپ بېرىش ھەققىدە ئالاقىدار ئورگانلارغا ئىلتىماس سۇنغان. دائىرىلەر نىياز ناسىرنىڭ سالامەتلىكىدە مەسىلە يوقلۇقى ۋە باشقىلاردىن ئالاھىدە ياخشى ئىكەنلىكىنى بىلدۈرۈپ، ئۇنىڭ لاگېردىن قويۇپ بېرىلىشىنى رەت قىلغان. توققۇزاقتىكى بۇ نەپەر ئۈچ دۆلەت خىزمەتچىسىنىڭ ئىككىسى كومپارتىيە ئەزاسى تۇرۇقلۇق، كۆزلىرى بارغانسېرى چوڭقۇرلاپ، ئىڭەكلىرى چوقچىيىپ ۋە چىرايى تاتىرىپ كېتىۋاتقان دادىسىنى لاگېردىن ئېلىپ چىقىشقا قۇربى يەتمىگەن. ئۆتكەن يىلنىڭ ئاخىرىغا كەلگەندە، نىياز ناسىرنىڭ جەسىتى ئائىلىسىگە تاپشۇرۇلغان.

ئەنگلىيە ئالىي سوتى ئۇيغۇر مەجبۇرىي ئەمگەك مەھسۇلاتلىرىنى چەكلەش ھەققىدىكى داۋانى قوبۇل قىلدى

يوللانغان ۋاقتى:2021-12-21| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى خەۋەرلەر د ئۇ ق غا ئالاقىدار خەۋەرلەر يېڭىلىقلار پائالىيەتلەر

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

ئۇيغۇر دىيارىدىكى مەجبۇرىي ئەمگەك مەسىلىسى يېقىنقى مەزگىللەردىن بۇيان خەلقئارادىكى زور تېمىلاردىن بولۇپ كېلىۋاتقان بولۇپ، ئامېرىكا ھۆكۈمىتى بۇ توغرىسىدا بەزى جازا چارىلىرىنى ئىجرا قىلغان ئىدى. ئەمما خەلقئارادىكى چوڭ شىركەتلەرنىڭ ئۇيغۇر دىيارىدىكى مەجبۇرىي ئەمگەككە باغلىنىشلىق تەمىنلەش زەنجىرى بىلەن داۋاملىق سودا ئالاقىسىدا بولۇشى بۇ جەھەتتە كۆپلىگەن مەسىلىلەرنىڭ مەۋجۇتلۇقىدىن بىشارەت بەرمەكتە ئىدى. ئەنە شۇ خىل مەجبۇرىي ئەمگەك مەسىلىسى ھەققىدە ئەنگلىيە ھۆكۈمىتىنى بىرەر ئېنىق قارار ئېلىشقا دەۋەت قىلىش ئۈچۈن دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيى ئەنگلىيە ئالىي سوت مەھكىمىسىگە «ئەنگلىيە تاموژنىسى ئۇيغۇر مەجبۇرىي ئەمگىكى بەدىلىگە ئىشلەنگەن مەھسۇلاتلارنىڭ ئەنگلىيەگە كىرىشىگە يول قويماقتا. بۇنىڭغا ئەمدى چەكلىمە قويۇش كېرەك» دېگەن مەزمۇندىكى ئەرزنامىسىنى تاپشۇرغان ئىدى. 15-دېكابىر كۈنى ئەنگلىيە ئالىي سوت مەھكىمىسىنىڭ مەزكۇر ئەرزنى قوبۇل قىلغانلىقى ھەمدە بۇ توغرىسىدا ئالىي سوتتا مەخسۇس گۇۋاھلىق يىغىنى ئېچىشقا ئىجازەت بەرگەنلىكى ئېلان قىلىندى. بۇنىڭ بىلەن لوندوندىكى ئۇيغۇر سوت كوللېگىيەسىنىڭ يېقىنقى ھۆكۈمنامىسىدىن كېيىنكى يەنە بىر سوتنىڭ دەسلەپكى باسقۇچى رەسمىي باشلاندى.

فرانسىيەدە «ئۇيغۇر ئىرقىي قىرغىنچىلىقى» نى ئېتىراپ قىلىش بويىچە ئىسپات ئاڭلاش يىغىنى ئۆتكۈزۈلگەن

يوللانغان ۋاقتى:2021-12-21| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى خەۋەرلەر د ئۇ ق غا ئالاقىدار خەۋەرلەر يېڭىلىقلار پائالىيەتلەر

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

فىرانسىيە پارلامېنتىنىڭ يىغىن زالىدا ئۆتكۈزۈلگەن «ئۇيغۇر ئىرقىي قىرغىنچىلىقىنى ئېتىراپ قىلىش قارار لايىھەسى» توغرىسىدا ئىسپات ئاڭلاش يىغىنىدا د ئۇ ق رەئىسى دولقۇن ئەيسا، «فىرانسىيە ئۇيغۇر بىرلىكى» ۋە «ئۇيغۇر ئاكادېمىيەسى» ۋەكىللىرى شۇنداقلا لاگېر شاھىتلىرىدىن گۈلباھار جېلىلىۋا، گۈلباھار خاتىۋاجى. 2021-يىلى 15-دېكابىر.

«ئۇيغۇر ئىرقىي قىرغىنچىلىقى» مەسىلىسى ياۋروپادىكى بىر قانچە دۆلەتلەرنىڭ پارلامېنتلىرى تەرىپىدىن ئېتىراپ قىلىنغاندىن كېيىن، مەزكۇر قىرغىنچىلىقىنى فراسىيەدىمۇ ئېتىراپ قىلغۇزۇش ئىشلىرىنىڭ جىددىي قانات يېيىۋاتقانلىقى مەلۇم. شۇ مۇناسىۋەت بىلەن 15-دېكابىر فرانسىيە پارلامېنتىنىڭ يىغىن زالىدا «ئۇيغۇر ئىرقىي قىرغىنچىلىقىنى ئېتىراپ قىلىش قارار لايىھەسى» توغرىسىدا ئىسپات ئاڭلاش يىغىنى ئۆتكۈزۈلگەن.

بۇ يىغىنغا «ئۇيغۇر ئىرقىي قىرغىنچىلىقى» نى ئېتىراپ قىلىشتا كۈچ چىقارغان ياۋروپادىكى بىر قىسىم پارلامېنت ئەزالىرى، دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىنىڭ رەئىسى دولقۇن ئەيسا، «فرانسىيە ئۇيغۇر بىرلىكى» ۋە ئۇيغۇر ئاكادېمىيەسى ۋەكىللىرى، فرانسىيەدە تۇرۇشلۇق لاگېر شاھىدلىرىدىن گۈلباھار جېلىلىۋا، گۈلباھار ھېيتىۋاجى، شۇنداقلا بىر قىسىم ژۇرنالىستلار قاتناشقان.

گۇۋاھلىق ئاڭلاش يىغىنى ناھايىتى قىزغىن شەكىلدە داۋاملاشقان بولۇپ، لاگېر شاھىتلىرى ئۆزلىرىنىڭ خىتاي جازا لاگېرلىرىدا كۆرگەن-بىلگەنلىرىنى ئاڭلىتىپ، ئۇيغۇر قىرغىنچىلىقى ھەققىدە گۇۋاھلىق بەرگەن.

ئۇيغۇر سوتى باش سوتچىسى جېفرىي نايس: ئۇلار ئۆز ئارزۇسىغا نومۇسسىزلىق ئارقىلىق ئېرىشەلمەيدۇ

يوللانغان ۋاقتى:2021-12-16| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى خەۋەرلەر د ئۇ ق غا ئالاقىدار خەۋەرلەر شەرقىي تۈركىستان خەۋىرى يېڭىلىقلار

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

ئەركىن ئاسىيا رادىيوسى ئۇيغۇر بۆلۈمىنىڭ دىرېكتورى ئالىم سېيتوف ئەپەندى داڭلىق كىشىلىك ھوقۇق ئادۋوكاتى جېففېرى نايىس(Sir Geoffrey Nice) ئەپەندى بىلەن سۆھبەتلەشتى.

ئالىم سېيتوف:

سىزنىڭ رەھبەرلىكىڭىزدە بۈگۈن ئۇيغۇر سوتى خىتاينى مىللىي قىرغىنچىلىق ۋە ئىنسانىيەتكە قارشى جىنايەت ئ‍ۆتكۈزىۋاتىدۇ دەپ ھۆكۈم چىقاردى. بۇ ھۆكۈمنىڭ يېشىىمى توغرىسىدا توختىلىپ ئۆتكەن بولسىڭىز؟

جېفرېي نايس:

شۇنىسى ئېنىقكى، ئەگەر مۇشۇنداق بىر ھۆكۈم ھۆكۈمەتلەر، ئۇنىۋېرسىتېت، كارخانا ۋە ساياھەت شىركەتلىرىگە ئوخشاش ئورۇنلار ۋە شۇنداقلا خىتاي بىلەن بىۋاستە ئالاقە قىلىدىغان كىشىلەرنىڭ خىتاي بىلەن بولغان مۇناسىۋىتىدە نىمە ئىش قىلىش توغرىسىدا قارار چىقىرىشىغا پايدىسى بولسا بۇ بىر ياخشى بولغان ئىش ھىسابلىنىدۇ. بۇ ھۆكۈمنىڭ خىتايدىكى ئىچكى ۋەزىيەتنى ئۆزگەرتىش تەسىرى بولۇشى مۇمكىن. شۇنداقتا قالتىس ئىش بولغان بولىدۇ، لىكىن شۇ نەتىجە چىققاندىمۇ، بىزنىڭ سوتنىڭ نەتىجىسىدىن دەپ ئ‍ېتىراپ قىلىنىشى ناتايىن. شۇڭا بۇ ھۆكۈم سەۋەبلىك ئىشلارنىڭ ياخشىلانغانلىقىنى دەرھال بىلەلمەيدىغانلىقىمىز ئىنىق. يۇقارقى بايانلار يۈز بېرىشى مۇمكىن بولغان نەتىجىلەر. ئەمدى سۇئالىڭىزغا قايتىپ كەلسەك، باشتىن تارتىپ سۆزلىسەك، ئىسپاتقا تايانغان ھالدا (خىتاينىڭ ئېلىپ بېرىۋاتقان سىياسىتى) خەلىقئارا جەمئىيەتكە ئىنىق بولمىغانلىقىدىن ئىبارەت بىر رىئاللىق بۇ سوتنى ئ‍ىچىشتكى قوزغاتقۇچ كۈچ بولغان. شۇڭا بىز بۇ بوشلۇقنى تولدۇرغان بولدۇق، خۇلاسە كالام.

«ئۇيغۇر مەجبۇرىي ئەمگىكىنىڭ ئالدىنى ئېلىش قانۇنى» نىڭ ئاخىرىقى لايىھەسى ئاۋام پالاتاسىدىن ئۆتتى

يوللانغان ۋاقتى:2021-12-16| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى خەۋەرلەر شەرقىي تۈركىستان خەۋىرى يېڭىلىقلار

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

14-دېكابىر كۈنى سەيشەنبە كەچتە ئامېرىكا ئاۋام پالاتاسىدا ئۇيغۇر ئېلىدە ئىشلەپچىقىرىلغان ھەرقانداق مەھسۇلاتنىڭ ئامېرىكا بازىرىغا كىرىشىنى چەكلەيدىغان «ئۇيغۇر مەجبۇرىي ئەمگىكىنىڭ ئالدىنى ئېلىش قانۇنى» لايىھەسىنىڭ بىرلىككە كەلگەن ئاخىرقى نۇسخاسى تولۇق ئاۋاز بىلەن ماقۇللۇقتىن ئۆتتى.

مەزكۇر قانۇن لايىھەسىنىڭ كېڭەش پالاتا ئەزاسى ماركو رۇبىيو تەرىپىدىن ئوتتۇرىغا قويۇلغان نۇسخاسى بۇ يىل 7-ئايدا كېڭەش پالاتاسىدىن تولۇق ئاۋاز بىلەن ئۆتكەن ئىدى. ئاۋام پالاتا ئەزاسى جىم ماكگوۋېرن تەرىپىدىن تونۇشتۇرۇلغان ئاۋام پالاتا نۇسخاسى ئالدىنقى ھەپتە ئاۋام پالاتادا 1 گە قارشى 428 ئاۋاز بىلەن ماقۇللانغان ئىدى.

ئادۋوكات مايكىل پولاك: «بىزنىڭ ئارگېنتىنا سوتىغا سۇنماقچى بولغان ئەرزىمىز ئادالەتكە قاراپ تاشلانغان بىر قەدەمدۇر»

يوللانغان ۋاقتى:2021-12-16| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى خەۋەرلەر د ئۇ ق غا ئالاقىدار خەۋەرلەر شەرقىي تۈركىستان خەۋىرى يېڭىلىقلار

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

13-دېكابىر كۈنى «ۋاشىنگتون پوچتىسى» گېزىتى «ئولىمپىك تەنھەرىكەت مۇسابىقىسى ئېچىلىۋاتقاندا ئۇيغۇرلار ئەرزىنى سوتقا تاپشۇرۇشقا تەييارلىنىۋاتىدۇ» سەرلەۋھىلىك بىر ماقالە ئېلان قىلغان. ماقالىدە دېيىلىشىچە، دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيى ۋە ئۇيغۇر كىشىلىك ھوقۇق قۇرۇلۇشى خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ ئۇيغۇرلارغا يۈرگۈزۈۋاتقان «ئىرقىي قىرغىنچىلىق» جىنايىتى ئۈستىدىن ئارگىنتىنا سوتىغا «ئۇنىۋېرسال باشقۇرۇش تەۋەلىكى جىنايى ئىشلار ئەرزى» نى سۇنۇشقا تەييارلانغان.

ئەنگلىيەلىك ئادۋوكات مايكىل پولاك ئەپەندى دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيى ۋە ئۇيغۇر كىشىلىك ھوقۇق قۇرۇلۇشىغا ۋاكالىتەن «ئۇنىۋېرسال باشقۇرۇش تەۋەلىكى جىنايى ئىشلار ئەرزى» نى تەييارلاشقا باشلىغان بولۇپ، ئۇ بۇ ھەقتە «بىرلەشمە ئاگېنىتلىقى» (AP) غا قىلغان سۆزىدە مۇنداق دېگەن: «بىزنىڭ ئارگېنتىنا سوتىغا سۇنماقچى بولغان ئەرزىمىز، ئادالەتكە قاراپ تاشلانغان بىر قەدەمدۇر.»

«ئىرقىي قىرغىچىلىق» ھۆكۈمى خىتايغا بېسىم، ئۇيغۇر دەۋاسىغا قانۇنىي ئاساس ياراتتى

يوللانغان ۋاقتى:2021-12-14| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى خەۋەرلەر د ئۇ ق غا ئالاقىدار خەۋەرلەر يېڭىلىقلار

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

خىتاي ھاكىمىيىتىنىڭ ئۇيغۇرلار ئۈستىدىن يۈرگۈزىۋاتقان باستۇرۇش جىنايەتلىرىنى تۇنجى قېتىم 2021-يىلى 1-ئاينىڭ 19-كۈنى ئامېرىكانىڭ سابىق تاشقىي ئىشلار مىنىستېرى مايك پومپىيو «ئىرقىي قىرغىچىلىق» ۋە «ئىنسانىيەتكە قارشى جىنايەت» دەپ ئاتىغان ئىدى. شۇنىڭدىن كېيىن كانادا، گوللاندىيە، بېلگىيە ۋە لېتۋاغا ئوخشاش بىرقىسىم غەرب دۆلەتلىرى خىتاينىڭ ئۇيغۇرلارغا يۈرگۈزىۋاتقان «ئىرقىي قىرغىچىلىق» ۋە «ئىنسانىيەتكە قارشى جىنايەت» لىرىنى ئېتىراپ قىلغان بولسىمۇ، بۇ مەسىلە مۇتلەق كۆپ قىسىم دۆلەتلەردە يەنىلا تالاش-تارتىش ئىچىدىكى مۇرەككەپ مەسىلە بولۇپ كەلگەن ئىدى. «ئۇيغۇر سوت كوللېگىيەسى» ئىلگىرى-كېيىن 3 قېتىملىق ئىسپات ئاڭلاش يىغىنى ئۆتكۈزۈپ، خىتاينىڭ جىنايى قىلمىشلىرى ئۈستىدىن ئاخىرى 2021-يىلى 12-ئاينىڭ 9-كۈنى «ئىرقىي قىرغىچىلىق» ۋە «ئىنسانىيەتكە قارشى جىنايەت» دېگەن ھۆكۈمنى چىقاردى. بۇ ھۆكۈم غەرب ئەللىرىنىڭ كۆپلىگەن ئاخبارات ۋاستىلىرىدا مۇھىم تېما سۈپىتىدە تالاش-تارتىش قوزغىماقتا.

مەزكۇر ھۆكۈم تۇنجى بولۇپ كۈچلۈك جېنىغا تەگكەن دۆلەت ئەلۋەتتە خىتاي ھاكىمىيىتى بولغان. رويتېرس ئاگېنتلىقىنىڭ 10-دېكابىر ئېلان قىلغان «خىتاينىڭ ئەنگىلىيەدىكى ئەلچىخانىسى: ئۇيغۇر ئالاھىدە سوتى-سېپى ئۆزىدىن ساختا سوتتۇر» ناملىق خەۋىرىدە بايان قىلىشىچە، 10-دېكابىر كۈنى خىتاينىڭ ئەنگىلىيەدىكى ئەلچىخانىسى «ئۇيغۇر سوت كوللېگىيەسى» نىڭ ئاخىرىقى ھۆكۈمىگە ئىپادە بىلدۈرۈپ، مەزكۇر سوتنى ۋە ئۇنىڭ بارلىققا كېلىشىگە تۈرتكە بولغان د ئۇ ق نى قاتتىق ئەيىبلىگەن. بۇ ئەلچىخانىنىڭ قوللانغان ئىبارىلىرى خىتاي تاشقىي ئىشلار مىنىستېرلىكىنىڭ 9-دېكابىر كۈنى «ئۇيغۇر سوت كوللېگىيەسى» نىڭ ئاخىرىقى ھۆكۈمى چىققاندىن كېيىن ئېلان قىلغان باياناتىغا تامامەن ئوخشاش بولغان.

خىتاينىڭ ئۇيغۇرلارغا يۈرگۈزىۋاتقان زۇلۇملىرى «ئىرقىي قىرغىنچىلىق» دەپ بېكتىلدى

يوللانغان ۋاقتى:2021-12-10| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى خەۋەرلەر د ئۇ ق غا ئالاقىدار خەۋەرلەر شەرقىي تۈركىستان خەۋىرى يېڭىلىقلار

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

«ئۇيغۇر سوت كوللېگىيەسى» نىڭ باش سوتچىسى، ئاتاقلىق ئادۋوكات سىر جېفرېي نايىس ئەپەندىم (ئوتتۇرىدا) كوللېگىيەنىڭ ئاخىرقى ھۆكۈمىنى سۇنماقتا. 2021-يىلى 9-دېكابىر. لوندون، ئەنگلىيە.

داڭلىق كىشىلىك ھوقۇق ئادۋوكاتى جېففېرى نايىس باشچىلىقىدا ئەنگلىيەنىڭ لوندون شەھىرىدە قۇرۇلغان مۇستەقىل سوت كوللېگىيەسى- «ئۇيغۇر سوت كوللېگىيەسى» ئۇزۇن مۇددەتلىك تەكشۈرۈش ۋە پاكىت توپلاش ئارقىلىق، 9-دىكابىر كۈنى خىتاي ھۆكۈمىتى ئۇيغۇرلارغا «ئىرقىي قىرغىنچىلىق» يۈرگۈزۈۋاتىدۇ، دېگەن ئاخىرىقى ھۆكۈمنى چىقاردى.

شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا مەزكۇر سوت كوللېگىيەسى يەنە خىتاينىڭ ئۇيغۇر ۋە باشقا تۈركىي مىللەتلەرگە يۈرگۈزۈۋاتقان باستۇرۇش سىياسەتلىرىنىڭ «ئىنسانىيەتكە قارشى جىنايەت» ئىكەنلىكىنى جاكارلىدى. مەزكۇر سوتتا يەنە خىتاي ھۆكۈمىتى ئۆتكۈزگەن «ئىرقىي قىرغىنچىلىق» ۋە «ئىنسانىيەتكە قارشى جىنايەت» لەرگە خىتاي كومپارتىيەسىنىڭ باش سېكرىتارى شى جىنپىڭ، ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونلۇق پارتكومنىڭ سېكرېتارى چېن چۇەنگو قاتارلىقلارنىڭ بىۋاسىتە جاۋابكار ئىكەنلىكىنى بىلدۈردى.

«ئۇيغۇر سوت كوللېگىيەسى» 63 بەتلىك ھۆكۈمنامىنى ئۆزىنىڭ رەسمىي تور بېتىدە ئېلان قىلغان بولۇپ، ھۆكۈمنامىدە ئۈچ قېتىملىق ئىسپات ئاڭلاش يېغىنىدا توپلانغان بارلىق ئىسپاتلار مۇناسىۋەتلىك قانۇنلارغا ئاساسەن تەپسىلىي چۈشەندۈرۈلگەن. خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ ئۇيغۇرلارغا قاراتمىلىق يۈرگۈزگەن باستۇرۇشلىرىنى «ئىرقىي قىرغىنچىلىق» ۋە «ئىنسانىيەتكە قارشى جىنايەت» دەپ جاكارلاشنىڭ ئاساسلىرى بىرمۇ-بىر كۆرسىتىلگەن.