خىتاي تۈرمىلىرىدىكى ئۇيغۇر زىيالىيلىرىنىڭ تەقدىرى قازاقىستان ئۇيغۇرلىرىنىمۇ ئەندىشىگە سالماقتا

يوللانغان ۋاقتى:2020-01-06| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى خەۋەرلەر

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

مەلۇمكى، خىتاي ئۇيغۇر ئېلىدا ئاتالمىش «تەربىيىلەش لاگېرلىرىنى» قۇرغاندىن بۇيان مىڭلىغان ئۇيغۇر سەرخىللىرى، شۇ جۈملىدىن ئالىملار، يازغۇچىلار مۇددەتلىك ياكى مۇددەتسىز تۈرمە جازاسىغا ھۆكۈم قىلىندى. يېقىندا ياۋروپا ئىتتىپاقىنىڭ ئەڭ ئالىي كىشىلىك ھوقۇق مۇكاپاتى بولغان «ساخاروف ئەركىنلىك مۇكاپاتى» نىڭ خىتاي تۈرمىسىدە ئازاب چېكىۋاتقان ئۇيغۇر ئالىمى ئىلھام توختىغا بېرىلىشى پۈتكۈل دۇنيادىكى ئۇيغۇر جامائەتلىرىنى قاتتىق ھاياجانلاندۇردى.

ئىلھام توختى 2014-يىلى «بۆلگۈنچىلىك ۋە مىللىي قۇتراتقۇلۇق» بىلەن ئەيىبلىنىپ، مۇددەتسىز قاماققا ھۆكۈم قىلىنغان ئىدى. ئۇنىڭ كېيىنكى تەقدىرىدىن ئائىلىسى ۋە ئۇرۇق-تۇغقانلىرىدىن تاشقىرى يەنە چەتئەللەردىكى ئۇيغۇرلارمۇ قاتتىق ئەندىشە قىلىپ كەلمەكتە. ئاممىۋىي ئاخبارات ۋاسىتىلىرىدە ھەم ئىجتىمائىي تاراتقۇلاردا ئىلھام توختىدىن باشقا يەنە كۆپلىگەن ئۇيغۇر زىيالىيلىرىنىڭ تۈرلۈك سەۋەبلەرگە كۆرە تۈرمىلەردە ياكى جازا لاگېرلاردا ئازاب چېكىۋاتقانلىقى ئىلگىرى سۈرۈلمەكتە

يېقىندا يەنە بىر مەشھۇر ئۇيغۇر ئالىمى، شىنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ سابىق مۇدىرى، پروفېسسور تاشپولات تېيىپ ھەققىدە يېڭى مەلۇماتلار دۇنياۋىي تاراتقۇلاردا دىققەت قوزغىماقتا.

ئامېرىكا ئۇيغۇرلىرى يېڭى يىلنى ئۈمىدلەر ئىلكىدە كۈتۈۋالدى

يوللانغان ۋاقتى:2020-01-06| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى خەۋەرلەر يېڭىلىقلار

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

ئامېرىكا ئۇيغۇر بىرلەشمىسىنىڭ تەشكىللىشى ۋە بىر ئايچە ۋاقىت جىددىي تەييارلىقى بىلەن ئامېرىكا ئۇيغۇرلىرىنىڭ 2019-يىلنى ئۇزۇتۇپ 2020-يىلىنى كۈتۈۋېلىش مۇراسىمىغا يارىشىملىق گۈزەل قىياپەتلىرى بىلەن قەدەم تەشرىپ قىلغان 500 دىن ئارتۇق ئۇيغۇر ۋە ئۇلارنىڭ ئامېرىكالىق دوستلىرى مەززىلىك مىللى تائاملار، ۋەتەن ئىچى سىرتىدا شۆھرەت قازانغان كەسپىي ئۇيغۇر ۋە باشقا سەنئەتكارلارنىڭ يۇقىرى ماھارەت بىلەن ئورۇندىغان سەر خىل سەنئەت نومۇرلىرىدىن ھوزۇرلاندى.

ئۇيغۇرچە كەيپىيات، ئۇيغۇرلۇق سۆيگۈسى ئىچىدە يېڭى يىلنى ئورتاق كۈتۈۋېلىش ئارزۇسىدا ۋاشىنگتون شەھىرى ۋە ئۇنىڭ ئەتراپىدىكى شىتاتلار ھەمدە كانادا، ئاۋسترالىيە، تۈركىيە قاتارلىق دۆلەتلەردىن كېلىپ پائالىيەتكە جەم بولغان ئۇيغۇرلارنى ئالدى بىلەن سورۇننىڭ باش ساھىبخانى بولغان ئامېرىكا ئۇيغۇر بىرلەشمىسىنىڭ رەئىسى قۇززات ئالتاي ئەپەندى قىزغىن تەبرىك نۇتىقى بىلەن كۈتۈۋالدى.

«CGTN» قانىلى «يوقاپ كەتمىگەنلىكى» نى ئىلگىرى سۈرگەن خالىنۇرنىڭ ھەقىقىي ئەھۋالى

يوللانغان ۋاقتى:2020-01-01| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى خەۋەرلەر

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

ھۆرمەتلىك رادىئو ئاڭلىغۇچىلار، يېقىندىن بۇيان خىتاينىڭ چەتئەللەرگە قاراتقان تەشۋىقات ۋاسىتىسى بولغان CGTN قانىلى، يەنى «خىتاي يەر شارى تېلېۋىزىيە تورى» ئۆزىنىڭ يۇۋتۇب ۋە تىۋىتتىردىكى ھېسابلىرى ئارقىلىق قىسقا ۋىدىيولارنى تارقىتىپ، چەتئەللەردىكى ئۇيغۇرلارنىڭ يېقىنقى 2-3 يىلدىن بۇيان ئىز-دېرىكىنى قىلالمايۋاتقان ئۇرۇق-تۇغقانلىرى ھەققىدە بەرگەن گۇۋاھلىقلىرىنىڭ يالغانلىقىنى ئىلگىرى سۈرمەكتە. بۇ ۋىدىيولاردا يېقىندا چەتئەللەردىكى ئۇيغۇرلار ئىجتىمائىي ئالاقە تورىدا ئىشلىتىۋاتقان «StillNoInfo#» يەنى «تېخىچە ئۇچۇر يوق» ھەرىكىتى ئاساسلىق نىشان قىلىنىپ تۇرۇپ: «تېخىچە ئۇچۇر يوق خەشتەگ ھەرىكىتىگە زەربە، بىز ئۇنى تاپتۇق»، «تېخىچە ئۇچۇر يوق، كىم يالغان سۆزلەۋاتىدۇ» قاتارلىق تېمىلاردا ۋىدىيو تارقاتقان. شۇ خىلدىكى ۋىدىيولارنىڭ بىرىدە تۇرپان شەھىرىدە ياشايدىغان 23 ياشلىق خالىنۇر كۆرسىتىلگەن بولۇپ، CGTN قانىلىنىڭ ئاتالمىش مۇخبىرلىرى ئۇنىڭ تۇرپان شەھىرىدىكى مەلۇم بىر ئاشخانىدا ئىشلەيدىغانلىقىنى ئىلگىرى سۈرگەن. ۋىدىيودا خالىنۇرنىڭ چەتئەلدىكى نەۋرە تۇغقىنىنىڭ يولدىشى ئابدۇللا رۇسۇلنىڭ «تېخىچە ئۇچۇر يوق» خەشتەگى بىلەن خالىنۇرنىڭ رەسىمىنى چىقىرىپ، ئۇنىڭ يوقاپ كەتكەنلىكىنى ئىلگىرى سۈرگەنلىكى بايان قىلىنغان.

لاگېر شاھىتى باختئەلىنىڭ پاجىئەلىك كەچمىشى

يوللانغان ۋاقتى:2020-01-01| سەھىپە: جازا لاگېرلىرى خەۋەرلەر شەرقىي تۈركىستان خەۋىرى نۆۋەتتە دۇچ كېلىۋاتقان مەسىلىلەر

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

2015-يىلىدىن باشلاپ ئانچە-مۇنچە چېگرا سودىسى قىلىپ ئائىلىسىنى قامداپ كېلىۋاتقان چاپچاللىق قازاق دېھقان باختئەلى نۇر 2017-يىلى، 10-ئاينىڭ 29-كۈنى قازاقىستاندىن قورغاس چېگراسى ئارقىلىق يۇرتىغا قايتقىنىدا سەۋەبسىز تۇتقۇن قىلىنغان. ئۇ چاپچالدىكى لاگېر ۋە مەخسۇس كېسەل تۇتقۇنلار قامىلىدىغان ئاغرىقلار لاگېرىدا جەمئىي بىر يىل سەككىز ئاي زۇلۇم ھەر تۈرلۈك زۇلۇملارنى كۆرۈپ، ئاخىرى 2018-يىلى 11-ئاينىڭ 16-كۈنى يېرىم جان ھالدا قويۇپ بېرىلگەن. 2019-يىلى، 8-ئايدا قازاقىستانغا كەلگەن بولۇپ تا ھازىرغىچە داۋالىنىۋاتقان بولسىمۇ ھېلىھەم سالامەتلىكى ئەسلىگە كەلەلمەيۋاتقان ئىكەن. يېقىندا ئايالى ۋە بالىلىرى بىلەن جەم بولۇپ خاتىرجەم بولغان بەختئەلى ئۆزىنىڭ ۋە ئۆزىگە ئوخشاش بىگۇناھ مىڭلىغان كىشىلەرنىڭ چاپچالدىكى لاگېردا كۆرۈۋاتقان زۇلۇملىرىنى دۇنياغا ئاڭلىتىش ئۈچۈن يېقىندا قازاقىستاندىكى «ئاتايۇرت پىدائىيلىرى» ئارقىلىق رادىيومىز بىلەن ئالاقىلاشتى.

خىتاي ئۇيغۇرلارنى قانداق باستۇرۇۋاتىدۇ؟

يوللانغان ۋاقتى:2020-01-01| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى خەۋەرلەر شەرقىي تۈركىستان خەۋىرى يېڭىلىقلار

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

گېرمانىيەدىكى داڭلىق رادىئو قاناللىرىدىن «غەربىي جەنۇب رادىئوسى» 30-دېكابىر «خىتاي ئۇيغۇرلارنى قانداق باستۇرۇۋاتىدۇ؟ شىنجاڭدىكى تەربىيەلەش لاگېرلىرى» ناملىق خىتاينىڭ جازا لاگېرلىرى سىياسىتىگە مۇناسىۋەتلىك چوڭ ھەجىملىك بىر پروگرامما تارقاتتى.

مەزكۇر پروگراممىنى كىرىستېنى ئادېلھارد (Christine Adelhadt)، فىلىپ ئېكشىتايىن (Philipp Eckstein)، جان لۇكاس شىتروزىك (Jan lukas Strozyk)، بېنېدىكىت شىترۇنىس (Benedikt Strunz) قاتارلىق 4 مۇخبىر بىرلىكتە ھازىرلىغان بولۇپ، 28 مىنۇتلۇق بۇ پروگراممىدا ئۇيغۇر دىيارىنىڭ نۆۋەتتىكى ئېچىنىشلىق ۋەزىيىتى يورۇتۇپ بېرىلگەن.

مۇخبىرلار بۇ پروگرامما ئۈچۈن جازا لاگېرلىرىغا مۇناسىۋەتلىك كىشىلەردىن مۇستەقىل تەتقىقاتچى ئادرىئان زېنزنى، مەشھۇر سىياسەتچىلەردىن گېرمانىيە پارلامېنتىنىڭ ئەزاسى مارگېرېتا بائۇسېنى، گېرمانىيەدىكى بىرقانچە ئۇيغۇرنى ھەم مەركىزى بېرلىندىكى «مېركاتو خىتاي تەتقىقات ئىنستىتۇتى» نىڭ بىر قىسىم تەتقىقاتچىلىرىنى زىيارەت قىلغان.

پروگراممىنىڭ كىرىش سۆزىگە «خىتاينىڭ مەخپىي ھۆججەتلىرى خىتاينىڭ غەربىي شىمالىدىكى ئۇيغۇرلارنى كەڭ كۆلەملىك تۇتقۇن قىلىش ھەققىدە خىتاي رەھبەرلىرىنىڭ قانداق بۇيرۇق بەرگەنلىكى ۋە ئورۇنلاشتۇرۇش ئېلىپ بارغانلىقىنى ئىسپاتلىدى» دېگەن جۈملە يېزىلغان.

ئەر-ئايال قازاق شاھىت: «بىز قازاق بولغىنىمىز ئۈچۈن خىتايدىن قۇتۇلۇپ چىقالىدۇق، ئۇيغۇرلارغا مۇمكىن ئەمەس»

يوللانغان ۋاقتى:2020-01-01| سەھىپە: جازا لاگېرلىرى خەۋەرلەر شەرقىي تۈركىستان خەۋىرى نۆۋەتتە دۇچ كېلىۋاتقان مەسىلىلەر

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

ئىلىنىڭ چاپچال ناھىيەسىدىكى لاگېردا 1 يىل 8 ئاي تۇرۇش جەريانىدا، سالامەتلىكى ئېغىر دەرىجىدە ناچارلاشقاندىن كېيىن قويۇپ بېرىلگەن باختئەلى نۇر، يېرىم جان ھالدا بۇ يىل-8 ئايدا بىر قىزى بىلەن قازاقستانغا كەلگەن، 3 ئايدىن كېيىن ئۇنىڭ چاپچالدا قالغان ئايالى گۇلنار ئىككى بالىسىنى ئېلىپ ئامان-ئىسەن قازاقىستاندا جەم بولغان. 30-دېكابىر ئالمۇتىدىن تېلېفون زىيارىتىمىزنى قوبۇل قىلغان بۇ ئەر-ئايال ئۆزلىرىنىڭ خىتاينىڭ ئۇيغۇر ۋە قازاق، تۇڭگان قاتارلىق مۇسۇمانلارغا ئېلىپ بېرىۋاتقان زۇلۇملىرىنى ئاڭلاتتى. ئۇلار يەنە ئەڭ ئېغىر زۇلۇم كۆرۈۋاتقانلارنىڭ بولسا ئۇيغۇرلار ئىكەنلىكىنى تەكىتلەپ: «بىز قازاق بولۇپ قالغىنىمىز ئۈچۈن خىتايدىن قۇتۇلۇپ چىقالىدۇق، ئۇيغۇرلارغا مۇمكىن ئەمەس» دەيدۇ. تەپسىلاتىنى، مۇخبىرىمىز گۈلچېھرەنىڭ، غۇلجىدا ئۇيغۇرلار ئارىسىدا چوڭ بولغان بۇ ئىككى قازاق شاھىت بىلەن ئېلىپ بارغان سۆھبىتىن ئاڭلايلى.

50 ياشنىڭ قارىسىنى ئالغان باختئەلى نۇر 3 بالىنىڭ ئاتىسى بولۇپ، ئۇ ئىلى ئوبلاستىنىڭ چاپچال ناھىيەسىدە ئۇيغۇرلار ئارىسىدا چوڭ بولغان. ئۇ ئەسلى دېھقان بولۇپ، 2015-يىلىدىن باشلاپ قازاقىستاندىكى تۇغقانلىرىنىڭ ياردىمى بىلەن كۆكتات ۋە دېھقانچىلىق مەھسۇلاتلىرىنى قازاقىستانغا توپ ئۆتكۈزۈپ چېگرا سودىسىنى باشلىغان، ئەمما ئۇ، 2017-يىلى 10-ئاينىڭ 29-كۈنى قورغاس چېگراسىدا ئىككى كۈنلۈك سودىسىنى تۈگىتىپ قايتقىنىدا خىتاي دۆلەت بىخەتەرلىك تارماقلىرى تەرىپىدىن تۇتقۇن قىلىنىپ، بىر كۈن كېچە كۈندۈز قاتتىق سوراق قىلىنغاندىن كېيىن چاپچالدىكى تەربىيەلەپئۆزگەرتىش مەركىزى دەپ لوزۇنكا ئېسىلغان لاگېرغا قوللىرى كىشەنلىك ھالدا ئېلىپ كېلىنگەن.

خىتاينىڭ تەشۋىقات ئاپپاراتى بولغان CGTN قانىلى «StillNoInfo#» ھەرىكىتىنى قارىلاشقا ئۇرۇنماقتا

يوللانغان ۋاقتى:2020-01-01| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى خەۋەرلەر شەرقىي تۈركىستان خەۋىرى

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

ھۆرمەتلىك رادىيو ئاڭلىغۇچىلار، يېقىندىن بۇيان خىتاينىڭ چەتئەللەرگە قاراتقان تەشۋىقات ۋاسىتىسى بولغان CGTN قانىلى، يەنى «خىتاي يەر شارى تېلېۋىزىيە تورى» ئۆزىنىڭ يۇۋتۇب ۋە تىۋىتتىردىكى ھېسابلىرى ئارقىلىق قىسقا ۋىدىيولارنى تارقىتىپ، چەتئەللەردىكى ئۇيغۇرلارنىڭ يېقىنقى 2-3 يىلدىن بۇيان ئىز-دېرىكىنى قىلالمايۋاتقان ئۇرۇق-تۇغقانلىرى ھەققىدە بەرگەن گۇۋاھلىقلىرىنىڭ يالغانلىقىنى ئىلگىرى سۈرمەكتە. بۇ ۋىدىيولاردا يېقىندا چەتئەللەردىكى ئۇيغۇرلار ئىجتىمائىي ئالاقە تورىدا ئىشلىتىۋاتقان «StillNoInfo#» يەنى «تېخىچە ئۇچۇر يوق» ھەرىكىتى ئاساسلىق نىشان قىلىنىپ تۇرۇپ: «تېخىچە ئۇچۇر يوق خەشتەگ ھەرىكىتىگە زەربە، بىز ئۇنى تاپتۇق»، «تېخىچە ئۇچۇر يوق، كىم يالغان سۆزلەۋاتىدۇ» قاتارلىق تېمىلاردا ۋىدىيو تارقاتقان.

CGTN قانىلى 26-دېكابىر كۈنى تارقاتقان بۇ ھەقتىكى ۋىدىيودا ئۆزىنى مۇخبىر دەپ تونۇشتۇرغان بىر ئايال تۆۋەندىكىلەرنى بايان قىلىدۇ: «يېقىندىن بۇيان چەتئەللەردىكى تور بەتلەردە خىتايدىكى يوقاپ كەتكەن ئۇرۇق-تۇغقانلىرىنى ئىزدەش ھەرىكىتى قوزغالدى. بۇ شەخسلەر ۋە ئورگانلار تېخىچە ئۇچۇر يوق، دېگەن خەشتەگنى قوللىنىپ تۇرۇپ چىقارغان ئۇچۇرلىرىدا تەربىيەلەشنى تۈگەتكەن تۇغقانلىرىنىڭ يوقاپ كەتكەنلىكىنى ئىلگىرى سۈرۈشتى. CGTN شىنجاڭغا ئادەم ئەۋەتىپ، ئاتالمىش يوقاپ كەتكۈچىلەر ئۈستىدە تەكشۈرۈش ئېلىپ باردى» دەيدۇ.

بېرلىندىكى خىتاي ئەلچىخانىسى ئالدىدا زور نامايىش ئۆتكۈزۈلدى

يوللانغان ۋاقتى:2019-12-28| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى خەۋەرلەر د ئۇ ق غا ئالاقىدار خەۋەرلەر يېڭىلىقلار

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

27 – دېكابىر خىتاينىڭ بېرلىندىكى ئەلچىخانىسى ئالدىدا ئۇيغۇرلار ۋە تۈركلەرنىڭ بىرلەشمە زور نامايىشى ئېلىپ بېرىلدى.

د ئۇ ق نىڭ تەشەببۇسى بىلەن گېرمانىيە پايتەختى بېرلىندىكى تۈرك تەشكىلاتلىرىنىڭ ئىشتىراكىدا 27 – دېكابىر خىتاي ئەلچىخانىسى ئالدىدا كەڭ كۆلەملىك نامايىش ئېلىپ بېرىلدى. نامايىشقا ميۇنخېن ۋە باشقا شەھەرلەردىكى بىر قىسىم ئۇيغۇرلارمۇ بېرىپ قاتناشتى.

بۇ قېتىمقى كەڭ كۆلەملىك نامايىش شەرقىي تۈركىستاننىڭ ئىستىقلال مارشى بىلەن باشلانغان. نامايىش مەيدانىدىن ئىگىلىگەن ئۇچۇرلىرىمىزغا ئاساسلانغاندا، بېرلىندىكى تۈرك تەشكىلاتلىرى ئۇيغۇرلارنى قوللاش، خىتاينىڭ جازا لاگېرلىرى سىياسىتىگە قارشى تۇرۇش يۈزسىدىن ئېلىپ بېرىلىدىغان بۇ قېتىمقى نامايىش ئۈچۈن تۈركىيەدىن مىڭدىن ئارتۇق شەرقىي تۈركىستاننىڭ ئاي-يۇلتۇزلۇق كۆك بايرىقىنى ياسىتىپ ئەكەلگەن بولۇپ، بۈگۈن خىتاي ئەلچىخانىسىنىڭ ئالدى ئاي – يۇلتۇزلۇق كۆك بايراقلار بىلەن تولۇپ تاشقان.

قازاقستاندىكى لاگېر شاھىتى گۈلزىرە ئاۋۇلقان قىزى خىتايغا قايتۇرۇلۇش خەۋپىدىن ئەنسىرىمەكتىكەن

يوللانغان ۋاقتى:2019-12-28| سەھىپە: خەۋەرلەر شەرقىي تۈركىستان خەۋىرى

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

نۆۋەتتە قازاقىستاندا تۇرۇۋاتقان گۈلزىرە ئاۋۇلقان قىزى 2017-يىلى 7-ئاينىڭ 19-كۈنىدىن 2018-يىل 10-ئاينىڭ 17-كۈنىگىچە خىتاينىڭ غۇلجادىكى لاگېرىدا 15 ئاي ياتقان. كېيىن غۇلجادىكى مەلۇم لاگېر ئىچىگە قۇرۇلغان پەلەي زاۋۇتىدا مەجبۇرىي ئەمگەككە سېلىنغان. ئۇ بۇ ئەھۋاللارنى 2019-يىلى ئەتىياز مەزگىلىدىن باشلاپ يوتۇب، ئەركىن ئاسىيا رادىيوسى، «ئامېرىكا ئاۋازى» قاتارلىق خەلقئارا تاراتقۇلاردا ئاشكارىلىغان ئىدى.

گۈلزىرە ئاۋۇلقان قىزى يېقىندا ۋاتسئاپ تورىدا ئاۋازلىق ئۇچۇر يوللاپ، ئۆزىنىڭ يېڭى يىلدىن كېيىن خىتايغا قايتۇرۇلۇش خەۋپىدىن قاتتىق ئەنسىرەۋاتقانلىقىنى بىلدۈرگەن ۋە جامائەتچىلىكتىن ياردەم سورىغان.

26-دېكابىر رادىيومىز زىيارىتىنى قوبۇل قىلغان گۈلزىرە خانىم 2019- يىلى 19- دېكابىر كۈنى ئۆزىنىڭ يېڭى يىلدىن كېيىن خىتايغا قايتۇرۇلۇشى ھەققىدە ئۇچۇر ئالغانلىقىنى، بۇ ئۇچۇرنى خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ قازاقىستاندىن قايتۇرۇپ بېرىش تەلەپ قىلىنغان ئادەملەر تىزىملىكىدىن خەۋىرى بار مەلۇم بىر خادىمدىن ئالغانلىقىنى بىلدۈردى.

ئەزەربەيجان پايتەختى باكۇدىكى خىتاي ئەلچىخانىسى ئالدىدا نارازىلىق نامايىشى ئۆتكۈزۈلدى

يوللانغان ۋاقتى:2019-12-28| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى خەۋەرلەر

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

دۇنيانىڭ ھەر قايسى جايلىرىدا ئۇيغۇرلارنى قوللاپ خىتايغا قارشى نارازىلىق نامايىشلىرى ئارقا-ئارقىدىن ئۆتكۈزۈلمەكتە. 24-دېكابىر كۈنى ئەزەربەيجان ئىلىملەر ئاكادېمىيەسىنىڭ مۇتەخەسسىسى ياسېمىن قويۇنجۇ خانىم باشچىلىقىدىكى بىر گۇرۇپپا ئەزەربەيجانلىقلارخىتاينىڭ باكۇدىكى ئەلچىخانىسى ئالدىدا نارازىلىق نامايىشى ئۆتكۈزدى.

ئۇلار باكۇدىكى خىتاي ئەلچىخانىسى ئالدىغا قارا گۈل قويۇپ، شەرقىي تۈركىستاننىڭ ئاي-يۇلتۇزلۇق كۆك بايرىقىنى ئېگىز كۆتۈرۈپ، خىتاينىڭ نۆۋەتتە ئۇيغۇرلارغا يۈرگۈزىۋاتقان زۇلۇملىرىغا نارازىلىق بىلدۈرگەن. بىز نامايىش توغرىسىدا تېخىمۇ تەپسىلىي مەلۇمات ئىگىلەش ئۈچۈن نامايىشنى ئۇيۇشتۇرغان دوكتور ياسېمىن قويۇنجۇ خانىم بىلەن تېلېفون سۆھبىتى ئېلىپ باردۇق.

ئۇ 24-دېكابىر كۈنى خىتاينىڭ ئەزەربەيجاندىكى ئەلچىخانىسى ئالدىدا نامايىش ئۆتكۈزۈشنىڭ مەقسىتى ھەققىدە توختىلىپ، مۇنداق دېدى: «بىز خىتاينىڭ ئۇيغۇرلارغا ئېلىپ بېرىۋاتقان ئىرقىي قىرغىنچىلىقىغا نارازىلىق بىلدۈرۈش ئۈچۈن نامايىش قىلدۇق. ئەزەربەيجاندا ھازىر شەھەر باشلىقلىرى سايلىمى ئۆتكۈزۈلىۋاتىدۇ. يېقىندا پارلامېنت ئەزالىرىنىڭ سايلىمى بار.  ۋەزىيەت بەكلا جىددىي. بىز قىلغان نامايىش ئەمەلىيەتتە ئەزەربەيجاندىكى ھەممە خەلقنىڭ چىن قەلبىدىن ئۇرغۇپ غىققان نارازىلىقى ئىدى، چۈنكى نامايىشتىن كېيىن نۇرغۇن كىشىلەر ماڭا تېلېفون قىلىپ رەھمەت ئېيىتتى. ھەتتا نۇرغۇن كىشى نامايىشقا قاتنىشىشنى خالايدىغانلىقىنى ئېيتىشتى.»