يىغىۋېلىش لاگېرلىرىدىكى بىر قىسىم ئوقۇتقۇچىلارنىڭ «ئوقۇغۇچى» غا ئۆزگىرىپ كەتكەنلىكى دەلىللەندى

يوللانغان ۋاقتى:2019-03-22| سەھىپە: جازا لاگېرلىرى خەۋەرلەر شەرقىي تۈركىستان خەۋىرى نۆۋەتتە دۇچ كېلىۋاتقان مەسىلىلەر

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

ئۇيغۇر رايونىدىكى يىغىۋېلىش لاگېرىدا ۋەزىپە ئۆتەۋاتقان مەلۇم بىر تونۇشى بىلەن خېلى بىر مەزگىلگىچە ئۈندىداردا ئالاقىلىشىپ كېلىۋاتقان تۈركىيەدىكى ئۇيغۇر پائالىيەتچى زۇلپىقار ئەلى بىرقانچە ئايدىن بېرى بۇ تونۇشى بىلەن ئالاقىسىنىڭ پۈتۈنلەي ئۈزۈلگەنلىكى ۋە بۇنى ئېنىقلاش جەريانىدا لاگېردا ئوقۇتقۇچىلىق قىلىۋاتقانلارنىڭ كۆپ قىسمىنىڭ «ئىككى يۈزلىمىچىلىك» بىلەن ئەيىبلىنىپ شۇ لاگېردىكىلەرگە قېتىۋېتىلگەنلىكىنى ئىلگىرى سۈردى. مۇخبىرىمىزنىڭ ئېنىقلاشلىرى داۋامىدا خوتەندە ئېزىز داۋۇت ئىسىملىك بىر ئوقۇتقۇچىنىڭ، قەشقەردە مىرئادىل ئىسىملىك بىر مەكتەپ مۇدىرىنىڭ لاگېردا ئوقۇتقۇچىلىق قىلىۋېتىپ، مەھبۇسقا ئايلىنىپ قالغانلىقى دەلىللەندى. 

قەشقەر سۇ ئىشلىرى ئىدارىسىدىكى ئۇيغۇر خىزمەتچىلەرنىڭ 15 پىرسەنتى يىغىۋېلىش لاگېرىغا سولىۋېلىنغان

يوللانغان ۋاقتى:2019-03-08| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى جازا لاگېرلىرى خالىغانچە تۇتقۇن قىلىش خەۋەرلەر شەرقىي تۈركىستان خەۋىرى نۆۋەتتە دۇچ كېلىۋاتقان مەسىلىلەر

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

تۈركىيەدىكى ئۇيغۇر پائالىيەتچىلىرى  ئۆتكەن جۈمە كۈنى تولۇقلىغان تۇتقۇندىكى زىيالىيلار تىزىملىكىدە قەشقەر شەھەرلىك سۇ ئىشلىرى ئىدارىسىنىڭ مەمتىلى ۋاھاپ قاتارلىق 6 خىزمەتچىسىنىڭ يىغىۋېلىش لاگېرىدا ئىكەنلىكى قەيت قىلىنغان. مۇخبىرىمىزنىڭ بۇ يىپ ئۇچىغا ئاساسەن قەشقەردىكى ئالاقىدار سىياسىي قانۇن تارماقلىرىغا قارىتا ئېلىپ بارغان تېلېفون زىيارەتلىرى داۋامىدا، مەزكۇر ئۇچۇرنىڭ توغرىلىقى دەلىللەندى. ۋەزىيەتتىن خەۋەردار كىشىلەر يەنە مەزكۇر سۇ ئىشلىرى ئىدارىسىدە 50 نەچچە ئىشچى-خىزمەتچى بارلىقى، لاگېرغا ئەكېتىلگەن ئىشچى-خىزمەتچىلەرنىڭ ئومۇمى ئۇيغۇر ئىشچى-خىزمەتچى سانىنىڭ 15 پىرسەنتىنى ئىگىلەيدىغانلىقىنى مەلۇم قىلدى. 

قەشقەردىكى بىر دۆلەت خادىمى: ئىپادىسى ياخشىلارنى ئائىلىسى بىلەن 24 سائەتلىك كۆرۈشتۈرۈش تۈزۈمى يولغا قويۇلۇۋاتىدۇ

يوللانغان ۋاقتى:2019-02-27| سەھىپە: جازا لاگېرلىرى خەۋەرلەر شەرقىي تۈركىستان خەۋىرى نۆۋەتتە دۇچ كېلىۋاتقان مەسىلىلەر

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

ۆتكەن ھەپتە تۈركىيەدىكى ئۇيغۇر پائالىيەتچى زۇلپىقار ئېلى، ئۆزىنىڭ ئۇيغۇر رايونىدىكى لاگېردا يېتىۋاتقان بىر تۇغقىنىنىڭ 3 كۈنلۈك قويۇپ بېرىلگەنلىكى ۋە لاگېردىن چىقىپ ئۆزى بىلەن ئالاقىلىشىپ بىر كۈندىن كېيىن تەكرار ئالاقىسى ئۈزۈلگەنلىكىنى مەلۇم قىلغان ئىدى. مۇخبىرىمىزنىڭ بۇ ھەقتە ئېلىپ بارغان تېلېفون زىيارەتلىرى داۋامىدا، يېقىنقى ئىككى ھەپتە ئىچىدە ئۇيغۇر رايونىنىڭ قەشقەر ۋە خوتەن قاتارلىق جايلىرىدىكى لاگېرلاردا بىر قىسىم تۇتقۇنلارنىڭ ئائىلىسى بىلەن ئۇچراشتۇرۇش ئۈچۈن 24 سائەتلىك قويۇپ بېرىلگەنلىكى ۋە مۆھلەت توشقاندىن كېيىن يەنە لاگېرغا ئەكېتىلگەنلىكى ئاشكارىلاندى. ئەمما دائىرىلەرنىڭ بۇ تۈزۈمنى نېمە مەقسەت بىلەن يولغا قويغانلىقى تېخى ئايدىڭلاشمىدى.

تۈركىيەدىكى ئۇيغۇر پائالىيەتچىلەردىن زۇلپىقار ئېلىنىڭ رادىيومىزغا بىلدۈرۈشىچە، ئۇنىڭغا ئۆتكەن سەيشەنبە كۈنى ئۇيغۇر رايونىدا لاگېردا يېتىۋاتقان بىر تۇغقىنىدىن تېلېفون كەلگەن. تۇغقىنى ئۇنىڭغا ئۆزىنىڭ لاگېردىن 3 كۈنلۈك قويۇۋېتىلگەنلىكىنى بىلدۈرۈش بىلەن بىرلىكتە لاگېردىكىلەرنىڭ نۆۋەتتىكى ئېغىر ۋەزىيىتى ھەققىدە مەلۇمات بەرگەن. بىز ئۇيغۇر رايوندىكى بىر قىسىم ئورۇنلارغا تېلېفون قىلىپ بۇ خىل قويۇپ بېرىلىش ھەققىدە مەلۇمات سورىدۇق. قەشقەردىكى مەلۇم بىر ئىدارىنىڭ سىياسىي بۆلۈم مۇدىرى، ئۆز ئىدارىسىدىن تەربىيەلەشكە ئەكېتىلگەن خادىملاردىن ئۈچ نەپىرىنىڭ يېقىنقى ئىككى ھەپتە ئىچىدە ئائىلىسى بىلەن كۆرۈشتۈرۈلۈش ئۈچۈن 24 سائەتلىك قويۇپ بېرىلگەنلىكى ۋە مۆھلەت توشقاندىن كېيىن تەكرار لاگېرغا ئەكېتىلگەنلىكىنى مەلۇم قىلدى. تېلېفونىمىزنى قوبۇل قىلغان قەشقەر يېزا ئىگىلىك ئىدارىسى خادىمىمۇ، بۇ ئىدارىدىن تەربىيەلەشكە ئەكېتىلگەنلەردىن يېقىندا قويۇپ بېرىلگەن كىشىنىڭ كىم ئىكەنلىكى ھەققىدىكى سوئالىمىزغا، «ئەركىن قادىر» دەپ جاۋاب بەردى. بىز بۇ ئىدارە خادىمىغا ئەركىن قادىر بىلەن كۆرۈشمەكچى ئىكەنلىكىمىزنى بايان قىلغىنىمىزدا، يەنە بىر خادىم ئۇنىڭ ھازىر يەنە لاگېردا ئىكەنلىكىنى ئاشكارىلىدى. 

كاندىدات ئالىي تەرجىمان ھۈسەنجان ئەسقەرنىڭمۇ لاگېردا ئىكەنلىكى مەلۇم

يوللانغان ۋاقتى:2019-02-27| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى جازا لاگېرلىرى خالىغانچە تۇتقۇن قىلىش خەۋەرلەر شەرقىي تۈركىستان خەۋىرى نۆۋەتتە دۇچ كېلىۋاتقان مەسىلىلەر

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونلۇق مىللەتلەر تىل-يېزىق كومىتېتىنىڭ ئاتالغۇلار ئىشخانىسىنىڭ مۇئاۋىن مۇدىرى، شۇنداقلا كاندىدات ئالىي تەرجىمان. «خەنزۇچە-ئۇيغۇرچە قېلىپلاشقان ئاتالغۇلار قوللانمىسى»، «خەنزۇچە-ئۇيغۇرچە ئەقلىيە سۆزلەر لۇغىتى» قاتارلىق نەچچە ئونلىغان لۇغەتلەرنىڭ روياپقا چىقىشىغا ئەجىر سىڭدۈرگەن ھۈسەنجان ئەسقەرنىڭمۇ لاگېرغا قامالغانلىقى مەلۇم. بۇ ئۇچۇرنى دەلىللىگەن ئۇنىڭ ئامېرىكىدىكى ئۆز سىڭلىسى گۈلرۇي ھۈسەيىن خانىم، «لۇغەت بىر مىللەتنىڭ مەدەنىي ھاياتىنىڭ مۇھىم بىر ئۆلچىمى ھېسابلانسا، ئۇنداقتا، ھۈسەنجان ئەسقەردەك پۈتۈن ياشلىق باھارىنى مىللىتىمىزنىڭ لۇغەتچىلىك ئىشلىرىغا بېغىشلىغان زىيالىيلارنىڭ خىتاي دائىرىلىرى تەرىپىدىن قولغا ئېلىنىشى مىللىتىمىزنىڭ مەدەنىي ھاياتىنىڭ ئېغىر بىر كرىزىس ئىچىدە قېلىشىدىن دېرەك بېرىدۇ» دەپ بىلدۈردى.

بۈگۈن 25-فېۋرال ئامېرىكىدا ياشاۋاتقان ئۇيغۇر زىيالىيسى گۈلرۇي ھۈسەيىن خانىمنىڭ رادىيومىزغا ئۆز ئاكىسى ھۈسەنجان ئەسقەرنىڭ بۇلتۇر 4-ئايلار مەزگىلىدە لاگېرغا ئېلىپ كېتىلگەنلىكى ھەققىدە گۇۋاھلىق بېرىشى بىلەن تىلشۇناسلىق، لۇغەتچىلىك ساھەسىدە نەچچە ئونلىغان قورال كىتابلارنىڭ نەشردىن چىقىشىغا ئىلمىي ئەمگەك سىڭدۈرگەن كۆزگە كۆرۈنۈۋاتقان كاندىدات ئالىي تەرجىمان ھۈسەنجان ئەسقەرنىڭ ئىسمىمۇ، خىتاي تەرىپىدىن لاگېرغا ئېلىپ كېتىلگەنلىكى مەلۇم بولغان ئۇيغۇر زىيالىيلار تىزىمىغا قوشۇلغان بولدى.

گۈلرۇي ھۈسەيىن خانىم ئۈرۈمچى بىلەن بولغان تېلېفون ئالاقىلىرىنىڭ خىتاي دائىرىلىرى تەرىپىدىن قاتتىق كونترول قىلىنغانلىقى سەۋەبىدىن ئاكىسى ھۈسەنجان ئەسقەرنىڭ قانداق سەۋەبلەر بىلەن تۇتۇلغانلىقى، ئۇنىڭغا قانداق ئەيىبلەشلەر ئارتىلغانلىقىنى سۈرۈشتۈرۈش ئىمكانىيىتىگە ئىگە بولالمىغان.

فىرقەت جەۋدەت: «مەقسىتىمىز لاگېردىكىلەر سان ئەمەس بەلكى ئىنسان ئىكەنلىكىنى تونۇتۇش»

يوللانغان ۋاقتى:2019-02-27| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى جازا لاگېرلىرى خەۋەرلەر نۆۋەتتە دۇچ كېلىۋاتقان مەسىلىلەر

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

24-فېۋرال يەكشەنبە كۈنى ئامېرىكا، كانادا، فىرانسىيە، گېرمانىيە، ئاۋسترالىيە ۋە تۈركىيە قاتارلىق دۆلەتلەردە ئوخشاش كۈندە ئۇيغۇرلارنىڭ كوللېكتىپ ھالدا گۇۋاھلىق بېرىش يىغىنى ئۇيۇشتۇرۇلدى.

مەزكۇر پائالىيەت ئامېرىكىدا تۇرۇشلۇق فىرقەت جەۋدەت، ئارافات ئەركىن قاتارلىق ياشلارنىڭ تەشەببۇس قىلىشى ۋە ھەرقايسى دۆلەتلەردىكى پائالىيەت تەشكىللىگۈچىلىرىنىڭ قوللىشى ئاستىدا ۋۇجۇدقا چىققان. ئامېرىكىنىڭ ۋىرجىنىيە شتاتىدا ئولتۇرۇشلۇق ياش پائالىيەتچى فىرقەت جەۋدەت رادىيومىزنىڭ زىيارىتىنى قوبۇل قىلىپ، يۇرتىدىكى ئۇرۇق-تۇغقانلىرى لاگېرغا قامالغان ۋە ئۇلارنىڭ ئىز-دېرىكىنى قىلىۋاتقان ئۇيغۇرلارنىڭ «كوللېكتىپ گۇۋاھلىق بېرىش پائالىيىتى» ئۇيۇشتۇرۇشىغا سەۋەب بولغان ئامىللارنى چۈشەندۈرۈپ ئۆتتى.

«تۈرك فېدېراتسىيونى» يىغىنىدا «جازا لاگېرلىرى» مەسىلىسى مۇھاكىمە قىلىندى

يوللانغان ۋاقتى:2019-02-27| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى جازا لاگېرلىرى خەۋەرلەر د ئۇ ق غا ئالاقىدار خەۋەرلەر نۆۋەتتە دۇچ كېلىۋاتقان مەسىلىلەر يېڭىلىقلار

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

د ئۇ ق رەھبەرلىرى ياۋروپادىكى تۈرك تەشكىلاتلىرىنىڭ بىرلەشمىسى ھېسابلىنىدىغان «تۈرك فېدېراتسىيونى» دەپ ئاتالغان تۈرك تەشكىلاتىنىڭ يىغىنىغا تەكلىپ بىلەن قاتنىشىپ، «جازا لاگېرلىرى» مەسىلىسى ۋە ئۇيغۇرلارنىڭ نۆۋەتتىكى ۋەزىيىتى توغرىسىدا مەلۇماتلار بەردى.

23-فېۋرال د ئۇ ق تەرىپىدىن تەشكىللەنگەن 6 كىشىلىك بىر گۇرۇپپا ۋەكىل «تۈرك فېدېراتسىيونى» تەشكىلاتىنىڭ تەكلىپى بىلەن گېرمانىيەنىڭ كارلسرۇھە شەھىرىگە بېرىپ، «جازا لاگېرلىرى» مەسىلىسى ۋە ئۇيغۇرلارنىڭ نۆۋەتتىكى ۋەزىيىتى توغرىسىدا مەلۇماتلار بەرگەن.

بۇ يىغىنغا قاتناشقان د ئۇ ق تەتقىقات كومىتېتى مۇدىرى ئەنۋەر ئەخمەت ئەپەندىنىڭ بىلدۈرۈشىچە، يىغىنغا 15 تۈرك تەشكىلاتىدىن 800 ئەتراپىدا كىشى قاتناشقان.

يىغىندا «تۈرك فېدېراتسىيونى» رەھبەرلىرى ۋە ھەرقايسى تۈرك تەشكىلاتلىرىنىڭ مەسئۇللىرى سۆز ئېلىپ، خىتاينىڭ ئۇيغۇر دىيارىدا تەسىس قىلغان جازا لاگېرلىرىنى قاتتىق ئەيىبلىگەن.

د ئۇ ق دىنىي ئىشلار كومىتېتى مۇدىرى، «شەرقىي تۈركىستان ئۆلىمالار بىرلىكى» نىڭ مۇئاۋىن رەئىسى تۇرغۇنجان ئالاۋۇدىن ئەپەندى سەھنىگە تەكلىپ قىلىنغاندا، ئۇ سۆزىنى ئالدى بىلەن تۈرك خەلقىنىڭ ئۇيغۇرلارغا بولغان ياردەم ۋە ھېسداشلىقلىرىغا رەھمەتلىرىنى بىلدۈرۈش بىلەن باشلىغان. ئۇ بۇ قېتىمقى يىغىن مۇناسىۋىتى بىلەن زىيارىتىمىزنى قوبۇل قىلغاندا، ئۇيغۇر ۋەكىللىرىنىڭ «تۈرك فېدېراتسىيونى» ۋە باشقا تۈرك تەشكىلاتلىرىنىڭ قىزغىن كۈتۈۋېلىشىغا، ئۇلارنىڭ بۇندىن كېيىن د ئۇ ق غا زور ياردەملەردە بولۇش ۋەدىلىرىگە ئېرىشكەنلىكىنى تىلغا ئالدى.

ئىشقىيار ئابدۇرەھىم: «ئۇرۇق-تۇغقانلىرىمدىن 35 كىشى تۈرمە ياكى جازا لاگېرلىرىدا»

يوللانغان ۋاقتى:2019-02-21| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى جازا لاگېرلىرى خالىغانچە تۇتقۇن قىلىش خەۋەرلەر شەرقىي تۈركىستان خەۋىرى نۆۋەتتە دۇچ كېلىۋاتقان مەسىلىلەر

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

تۈركىيەدىكى ئۇيغۇرلار يۇرتىدىكى ئاتا-ئانىلىرى ۋە ئۇرۇق-تۇغقانلىرى بىلەن تېلېفون ئالاقىسى ئۈزۈلۈپ قالغانلىقتىن بەزىلىرى ئىجتىمائىي تاراتقۇلاردا گۇۋاھلىق بېرىپ سىن كۆرۈنۈشلىرىنى تارقاتسا، يەنە بەزىلىرى بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىغا ئوخشاش خەلقئارالىق ئورگانلارغا ئەرز يېزىپ، ئاتا-ئانا ۋە بالا-چاقىلىرىنىڭ ئىز-دېرىكىنى ئېلىشقا تىرىشماقتا. تۈركىيە پۇقرالىقىغا ئۆتكەن بەزى ئۇيغۇرلار تۈركىيە تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىقىغا خەت يېزىپ، ئۇرۇق-تۇغقانلىرىنىڭ ئىز-دېرىكىنى ئېلىشقا تىرىشماقتا.

تۈركىيەدە ياشاۋاتقان ئۇيغۇرلاردىن ئىشقىيار ئابدۇرەھىم زىيارىتىمىزنى قوبۇل قىلىپ، ئائىلە ئەزالىرى ۋە ئۇرۇق-تۇغقانلىرىدىن بولۇپ، جەمئىي 35 كىشىنىڭ جازا لاگېرلىرى ياكى تۈرمىدە ئىكەنلىكى توغرىسىدا ئېنىق ئۇچۇر كەلگەنلىكىنى بايان قىلدى.

ئىشقىيار ئابدۇرەھىم ئەپەندى قورغاس ناھىيەسىدىن بولۇپ، ئۇ 2014-يىلى 3-ئاينىڭ 21-كۈنى مىسىرغا ئوقۇشقا بارغان، مىسىردا 6 ئاي تۇرغاندىن كېيىن بەزى سەۋەبلەر تۈپەيلىدىن شۇ يىلى 9-ئاينىڭ 19-كۈنى تۈركىيەگە يېتىپ كەلگەن. ھازىر تۈركىيەنىڭ ئىستانبۇل شەھىرىدە 3 بالىسى بىلەن بىرلىكتە تۇرمۇش كۆچۈرمەكتە.

ياۋروپا مۇسۇلمانلار مۇنبىرى: «ئۇيغۇر رايونىدىكى ۋەزىيەتنى قوبۇل قىلىشقا بولمايدۇ»

يوللانغان ۋاقتى:2019-02-19| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى جازا لاگېرلىرى خەۋەرلەر شەرقىي تۈركىستان خەۋىرى نۆۋەتتە دۇچ كېلىۋاتقان مەسىلىلەر

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

رۇسىيە باشچىلىقىدىكى شەرقىي ياۋروپا ۋە غەربىي ياۋروپادىكى بىر قىسىم مۇسۇلمان تەشكىلاتلىرىنىڭ بىرلەشمە ئورگىنى بولغان «ياۋروپا مۇسۇلمانلار مۇنبىرى» دانىيە پايتەختى كوپېنھاگېندا يىغىن ئۆتكۈزۈپ، ئۇيغۇرلارنىڭ نۆۋەتتىكى ۋەزىيىتىنى مۇزاكىرە قىلغان ھەم ئۇنىڭغا ئالاقىدار بەزى قارارلارنى ماقۇللىغان.

مەلۇم بولۇشىچە، يىغىندا ئۇيغۇرلارنىڭ نۆۋەتتىكى ۋەزىيىتىنىڭ قوبۇل قىلىنمايدىغانلىقى، مەزكۇر ئورگاننىڭ بۇ مەسىلە ھەققىدە ياۋروپا ئىتتىپاقى ۋە مۇسۇلمان دۆلەتلەر بىلەن سۆزلىشىشى، ھەيئەت تەشكىللەپ ئۇيغۇر رايونىدا تەكشۈرۈش ئېلىپ بېرىشىغا خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ يول قويۇشىنى تەلەپ قىلىشى قاتارلىق قارارلار ماقۇللانغان.

بۇ 2014‏-يىلى ئىسپانىيەنىڭ بارسېلونا شەھىرىدە قۇرۇلغان ۋە رۇسىيەدىكى مۇسۇلمان ۋەكىللىرى خېلى زور سالماقنى ئىگىلەيدىغان مەزكۇر ئورگاننىڭ تۇنجى قېتىم ئۇيغۇر مەسىلىسىنى مۇزاكىرە قىلىشىدۇر.

مەزكۇر ئورگان يىغىننىڭ ئالدىدا ئېلان قىلغان باياناتىدا ئۇيغۇر مەسىلىسى يىغىننىڭ كۈنتەرتىپىدىكى ئەڭ مۇھىم مۇزاكىرە تېمىسى ئىكەنلىكى، يىغىنغا دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيى ۋەكىلىنىڭ تەكلىپ قىلىنغانلىقى ۋە مەزكۇر مەسىلىسىنىڭ ئىنسانپەرۋەرلىك نۇقتىسىدا تۇرۇپ مۇزاكىرە قىلىنىدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن ئىدى.

مەزكۇر ئورگاننىڭ رۇسىيەلىك ئىدارە ھەيئەت ئەزاسى، ۋە باش مەسلىھەتچىسى سالام سۇلايمانوف 14‏-فېۋرال زىيارىتىمىزنى قوبۇل قىلىپ، ئۇيغۇرلار ھەققىدىكى تەلەپلىرىنى ئالاقىدار تەرەپلەرگە يەتكۈزگەنلىكىنى بىلدۈردى.

تۈركىيە تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىقى خىتاينى دەرھال جازا لاگېرلىرىنى تاقاشقا چاقىردى

يوللانغان ۋاقتى:2019-02-12| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى جازا لاگېرلىرى خالىغانچە تۇتقۇن قىلىش خەۋەرلەر نۆۋەتتە دۇچ كېلىۋاتقان مەسىلىلەر

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

تۈركىيە تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىقى 9-فېۋرال كۈنى بايانات ئېلان قىلىپ، خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ بىر مىليوندىن كۆپ ئۇيغۇر ۋە قازاق قاتارلىق تۈركىي خەلقلەر سولانغان جازا لاگېرلىرىنى دەرھال تاقىشى كېرەكلىكىنى بىلدۈردى ۋە 21-ئەسىردە جازا لاگېرلىرىنىڭ قايتىدىن ئوتتۇرىغا چىقىشى، شۇنداقلا خىتاينىڭ ئۇيغۇر تۈركلىرىگە ئېلىپ بېرىۋاتقان سىستېمىلىق ئاسسىمىلياتسىيە سىياسىتىنىڭ «ئىنسانىيەت ئۈچۈن نومۇس» ئىكەنلىكىنى بىلدۈردى.

تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىقى باياناتچىسى خامى ئاكسوي ئەپەندى باياناتىدا: «خىتاينىڭ 2017-يىلى 10-ئايدا بارلىق دىنلارنى ۋە دىنىي ئېتىقادلارنى خىتايلاشتۇرۇش سىياسىتىنى يولغا قويغانلىقىنى جاكارلىشى بىلەن بۇنىڭ ئۇيغۇر تۈركلىرىنىڭ ۋە باشقا مۇسۇلمان مىللەتلەرنىڭ مىللىي، دىنىي ۋە كۈلتۈر كىملىكلىرىنى يوق قىلىشنى مەقسەت قىلغان يېڭى بىر قەدەم ئىكەنلىكى ئاشكارىلاندى» دېگەن.

تۈركىيە تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىقى باياناتچىسى خامى ئاكسوي ئەپەندى باياناتىدا: «بىر مىليوندىن ئارتۇق ئۇيغۇر تۈركى تۇتقۇن قىلىنىپ جازا لاگېرلىرىغا ۋە تۈرمىلەرگە تاشلانغان بولۇپ، ئۇلارنىڭ تەن جازاسىغا ئۇچراۋاتقانلىقى ۋە كاللىسىنىڭ سىياسىي جەھەتتىن يۇيۇلۇۋاتقانلىقى ھازىر بىر مەخپىيەتلىك ئەمەس. بىز خىتاي ھۆكۈمىتىنى ئۇيغۇر تۈركلىرىنىڭ ئەقەللىي ھەق-ھوقۇقلىرىغا ھۆرمەت قىلىشقا ۋە جازا لاگېرلىرىنى دەرھال تاقىۋېتىشكە چاقىرىمىز» دېدى.

تۈركىيە تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىقى باياناتچىسى خامى ئاكسوي سۆزىدە يەنە، ئۇيغۇر تۈركلىرىنىڭ خىتاي ھاكىمىيىتى ئاستىدا ئۇزۇن يىللاردىن بۇيان ئېغىر سىياسىي بېسىمغا، شۇنداقلا سىستېمىلىق ئاسسىمىلياتسىيەگە ئۇچراپ كېلىۋاتقانلىقىنى ئالاھىدە تەكىتلەپ ئۆتتى.

تۈركىيە ئۇيغۇرلارنىڭ جازا لاگېرلىرىغا قامىلىشى مەسىلىسىدە خىتاينى قاتتىق ئەيىبلىدى

يوللانغان ۋاقتى:2019-02-12| سەھىپە: ئۇيغۇر خەۋەرلىرى جازا لاگېرلىرى خەۋەرلەر د ئۇ ق غا ئالاقىدار خەۋەرلەر نۆۋەتتە دۇچ كېلىۋاتقان مەسىلىلەر يېڭىلىقلار

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

تۈركىيە تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىقى شەنبە كۈنى بايانات ئېلان قىلىپ، خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ بىر مىليوندىن ئارتۇق ئۇيغۇرلارنى جازا لاگېرلىرىغا سولىغانلىقىنى قاتتىق ئەيىبلەپ، بۇنى «ئىنسانىيەت ئۈچۈن بىر بۈيۈك نومۇس» دەپ بىلدۈردى.

تۈركىيە تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىقى باياناتچىسى ھامى ئاكسوي، «بىر مىليوندىن ئارتۇق ئۇيغۇر تۈركلىرىنىڭ جازا لاگېرلىرىغا ۋە تۈرمىلەرگە خالىغانچە تۇتۇلۇپ، تەن جازاسىغا ئۇچرىشى ۋە كاللىسىنىڭ سىياسىي جەھەتتىن يۇيۇلۇشى ھازىر بىر مەخپىيەتلىك ئەمەس. بىز خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ ئۇيغۇر تۈركلىرىنىڭ ئاساسلىق ھەق-ھوقۇقلىرىنى ھۆرمەت قىلىشىنى ۋە جازا لاگېرلىرىنى تاقىۋېتىشىنى تەشەببۇس قىلىمىز» دېدى.

باياناتچى ھامى ئاكسوي سۆزىدە يەنە، ئۇيغۇر تۈركلىرىنىڭ خىتاي ھاكىمىيىتى قولىدا ئۇزۇن يىللاردىن بۇيان سىياسىي بېسىمغا، شۇنداقلا سىستېمىلىق ئاسسىمىلاتسىيەگە ئۇچراپ كېلىۋاتقانلىقىنى ئالاھىدە تەكىتلەپ ئۆتتى.